ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ
Μελέτη – κατασκευή: 2017
Αρχιτεκτονική μελέτη – επίβλεψη: GR405- Aris Zambikos.
Μελέτη Φωτισμού -Υλοποίηση: F93 Ioannidis Architectural Lighting
[…] Θα έλεγε κανείς ότι ο χρόνος εκμηδενίζεται μέσα στο σκοτεινό περιβάλλον που επιλέχθηκε να διατηρηθεί, ενώ μέσα από αυτό προβάλουν τα φωτισμένα κυκλαδικά ειδώλια και οι αυτόφωτες προθήκες σα φωτισμένα παράθυρα. Ο επισκέπτης περιηγείται στη έκθεση ανενόχλητος από περιττές και αποσπασματικές πληροφορίες καθώς οι χώροι κυκλοφορίας παραμένουν χαμηλής φωτεινότητας, αφού λαμβάνουν φως μόνο από τις περιοχές με τα εκθέματα, χωρίς όμως το contrast μεταξύ των δύο περιοχών να είναι ενοχλητικό. Τρεις μεγάλες οθόνες είναι τοποθετημένες σε τρία μικρά σκοτεινά αμφιθέατρα, οι οποίες προβάλουν υλικό εκπαιδευτικού χαρακτήρα, ενώ συγχρόνως αποτελούν και πηγή φωτισμού στο χώρο. Οι πηγές φωτισμού είναι αποκλειστικά led ιδανικές για εφαρμογές μουσείων στα οποία σημαντικό ζήτημα είναι η αποφυγή ακτινοβολίας UV και η διαχείριση της θερμότητας.
Τα περισσότερα ειδώλια βρίσκονται σε προθήκες ελεύθερες στο χώρο και φωτίζονται και από τις δύο πλευρές τους από τα κινούμενα σποτ – μινιατούρες με πηγή φωτός led, που βρίσκονται στην περίμετρο της οροφής της προθήκης. Τα σποτ ρυθμίστηκαν έτσι ώστε να αναδειχθεί η πλαστικότητα των ειδωλίων διατηρώντας ένα δραματικό ύφος σε γενικές γραμμές. Άλλωστε το γεγονός ότι βρίσκονται σε ένα σκοτεινό περιβάλλον, οδήγησε στο «στήσιμο» ενός περισσότερο θεατρικού φωτισμού. Τα ειδώλια κυρίως φωτίζονται από πάνω και μετωπικά, λόγω της θέσης των σποτ και της δυνατότητας να στρέφονται προς το έκθεμα. Έτσι λοιπόν τονίζεται κάθε πτυχή τους χωρίς να δημιουργούνται «άγριες» σκιάσεις, κάτι το οποίο είναι εφικτό λόγω των πολλών και μικρής έντασης φωτεινών πηγών μιας μεσαίας δέσμης. Πιο δραματικό δεσπόζει το ελεύθερο στο χώρο γυναικείο άγαλμα που τοποθετείται στο τέλος της έκθεσης. Προβολείς led από την οροφή στοχεύοντας από μια πληθώρα σημείων αποδίδουν την πλαστικότητα του αγάλματος. Τα απαραίτητα φίλτρα που φέρουν οι προβολείς αναλαμβάνουν να εκλεπτύνουν τις σκιάσεις πάνω στο άγαλμα και στο γύρω χώρο.
Οι προθήκες, όπως προαναφέρθηκε, λάβανε το ρόλο του παραθύρου μέσα στο χρόνο και αυτό αποδόθηκε δημιουργώντας μια φωτεινή επιφάνεια στη βάση τους με ομοιόμορφο οπίσθιο φωτισμό ρυθμιζόμενης έντασης που προέρχεται από ταινίες led. Οι λεπτομέρειες των όγκων των αντικειμένων αναδείχθηκαν με τη βοήθεια των ρυθμιζόμενων σποτ που υπάρχουν ενσωματωμένα στην οροφή της προθήκης. Αξίζει να αναφερθεί ότι η διαδικασία ανάδειξης και στόχευσης των αντικειμένων αποτελεί μια πολύ σχολαστική και χρονοβόρο εργασία που γίνεται εντός των προθηκών σε συνεργασία με τους αρχαιολόγους. Οι σκιάσεις πάνω στα μικρά εκθέματα είναι απαλές εφόσον μιλάμε για μικρά αντικείμενα στα οποία δεν ήταν επιθυμητό να χαθεί η λεπτομέρεια, ενώ μια τέτοια αντιμετώπιση ταίριαζε καλύτερα στην κεντρική ιδέα φωτισμού των προθηκών. Άλλο ένα θέμα που απαίτησε ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάρκεια των ρυθμίσεων ήταν η ισορροπία που έπρεπε να επιτευχθεί μεταξύ αυτόφωτου φόντου και εκθεμάτων. Η αναλογία των δύο φωτεινών εντάσεων θα έπρεπε να είναι τέτοια ώστε το φωτεινό φόντο να μην ανταγωνίζεται τα εκθέματα, αλλά από την άλλη να μην φαίνεται μουντό.
Η εμπλοκή μας στο έργο έγινε από τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού της έκθεσης σε στενή συνεργασία με τους αρχιτέκτονες, έτσι ώστε να επιλύονται σημαντικά τεχνικά ζητήματα σε συνδυασμό με το αισθητικό αποτέλεσμα και την ατμόσφαιρα φωτισμού που ζητήθηκε από τους ίδιους και τους συντελεστές τις έκθεσης. Κάποια από τα τεχνικά ζητήματα που συνήθως απασχολούν σχεδιαστές φωτισμού και αρχιτέκτονες είναι η τροφοδοσία των πηγών φωτός, η ψύξη τους, τυχόν αντανακλάσεις που δημιουργούνται από την πρόσπτωση του φωτός σε γυάλινες επιφάνειες. Τέλος μια ακόμα πρόκληση αποτέλεσε το γεγονός, ότι ήταν απαιτούμενο ο συνδυασμός υπάρχοντος φωτιστικού εξοπλισμού με τον νέο.